یکی از مشکلات بشر خرابی و پوسیدگی دندانها است ولی مسواک پلاستیکی و خمیر دندانهای شیمیائی راه چاره نیست بلکه همینها دندانها را خراب میکند و هر چه بشر بیشتر مقید به استفاده از مسواک پلاستیکی میشود دندانهایشان خرابتر میشود و کار دندانپزشکان بیشتر و بیشتر رونق میگیرد.
راه چاره استفاده از مسواک و خلال پیامبر ص و ائمه است که همان مسواک اراک است زیرا امام رضا ع میفرمایند : ان افضل ما استکتم به لیف الاراک.
یعنی بهترین مسواکی که با ان مسواک میزنید لیف اراک است.
ولی چوب اراک به تنهائی کافی نیست و حتما در کنار ان خلال پیامبر ص هم باید باشد.
🔸زیرا پیامبر میفرمایند : من استعمل الخشبتین امن عذاب الکلبتین.
پیامبر ص ضمانت میکنند: کسی که از این دو چوب استفاده کند (یعنی چوب مسواک وچوب خلال)، نسبت به خرابی دندان در امان است.
دندانهای سالم با استفاده از چوب اراک و چوب خلال میسر میگردد.
زیرا پیامبر اکرم ص میفرمایند هر کس از این دو چوب استفاده کند ایمن از امور کندن دندان میشود. یعنی از کل ابزار دندان پزشکان ایمن میشود و به آنها نیاز نخواهد داشت.
مواظب باشید از خلالهای بازار استفاده نکنید زیرا آنها از نی و خیزران درست شده و طبق روایت باعث وبای دندان ها میشود.
✅ طریقه استفاده از چوب مسواک:
برای بار اول باید سر چوب را به وسیله آب داغ کمی نرم کنید. سپس پوست قسمت نوک چوب را به اندازه 1 یا 2 سانتی متر جدا کنید و نوک مسواک را چند مرتبه بکوبید و له کنید تا ریش ریش و نرم شود. اکنون از مسواک استفاده کنید.
برای دفعات بعدی مصرف، نوک ریش ریش چوب را در دهان بگذارید تا خیس بخورد و مقداری با دندان نرم کنید و بعد مسواک بزنید. هر چند وقت یکبار، قسمت مصرف شده را قطع کنید و مجدد انتهای مسواک را آماده استفاده کنید.
✅ و اما علل خرابی دندان ها در روایات:
بستن کامل دهان هنگام خواب. (بلکه باید قدری باز باشد تا بخارات خارج شود.)
افراط در مسواک زدن و از بین رفتن مینای دندان.
مسواک زدن در حمام زیرا این کار موجب وبای دندان میشود.
گردآوردن تخم مرغ و ماهی در معده در یک زمان زیرا موجب درد دندان ها میشود.
خوردن غذای سرد پس از خوردن غذای گرم.
نوشیدن اب سرد پس از خوردن شیرینی.
در روایت امده: نوشیدن اب سرد پس از چیزی داغ یا شیرین دندان ها را از بین میبرد.
و در رساله ذهبیه امده: کسی که بخواهد دندان هایش فاسد نشود، باید حلوا را پس از یک تکه نان بخورد.
✅در ادامه نکات روایی درباره مسواک زدن:
مسواک زدن باید در جهت بالا و پایین باشد.
در حمام مسواک زدن سبب خرابی تمام دندانها میشود.
مسواک زدن در دستشویی و توالت سبب بدبویی دهان میشود.
مسواک زدن با برخی چوبها مانند چوب انار، نِی، چوب تمام گلها نهی شده است.
بیش از حد مسواک زدن باعث لقی دندانها میشود.
هنگام لقی دندان مسواک نباید زده شود.
بعد از غذا خلال کردن توصیه شده است نه مسواک.
✅ زمان مسواک زدن
- حداقل استفاده از مسواک، سه روز یکبار میباشد (حداقل درحد مالش پرز مسواک روی دندان)
- حالت بهتر دوبار مسواک زدن در روز که سنت انبیاء است.
- بهترین حالت نیز مسواک زدن موقع هر نماز و قبل از وضو است.
- هنگام خروج از خانه مسواک زدن توصیه شده است (مسواک زدن با مسواک های متعدد و جویدن کندر بعد از آن جهت خوشبویی دهان).
- قبل از قرآن خواندن مسواک زدن توصیه شده است.
- مسواک زدن نیمه شب قبل از وضو جهت نماز شب نیز از سنت انبیاء هست.
بایستی بعد از مدتی مسواک زدن، یک بار مسواک نزد. یعنی بعد از مدتی که روزانه مسواک میزند، یکی دو روز مسواک نزند تا دندان خودش را ترمیم کند.
✅برخی روایات و احادیث درباره مسواک و خلال:
🔸از رسول خدا روایت شده است که فرمود هر کسی روزی یک بار مسواک بزند خداوند از او خشنود گردد و برایش بهشت باشد و هر که روزی دو بار مسواک زند سنت پیامبران را ادامه داده است و خداوند برای او با هر نمازی که میگذارد پاداش یک صد رکعت نماز را مینویسد. دردهای دندانهایش از بین میرود. بیماری از او دفع میشود. فرشتگان با او دست میدهند زیرا نور در چهره او میبینند. دندانهایش پاکیزه میشود. فرشتگان هنگام بیرون امدن از خانه وی را همراهی میکنند و حاملان عرش و کروبیان برایش امرزش میخواهند.
بحار 73 : 138
🔸از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمود: پس از غذا خوردن خلال کنید زیرا این کار موجب سلامتی دهان و دندانها می شود و برای شخص روزی میاورد.
(البته مراد خلال پیامبر است)
🔸امام صادق علیه‌السلام: «السواك یذهب بالدمعة ، و یجلو البصر.»
مسواک زدن اشک ریزی چشم را میبرد و دیده را جلا می‌دهد.
منبع : الکافي، ج۶, ص۴۹۶, ح۷
دانشنامه احادیث پزشکی، ج۱، ص: ۳۰۵
🔸امام حسین علیه السلام: «إستاکوا عرضا و لا تستاکوا طولا.»
به صورت عرضی مسواک بزنید (یعنی از پایین به بالا و از بالا به پایین) اما به صورت طولی مسواک نزنید.
منبع : من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۵۴
الجعفریات، ج۱، ص۱۵
میزان الحكمه، ح ۹۰۶۹
✅ اما نکته مهم و پایانی این است که ضمانت سلامت دندان ها به روش فوق در صورتی است که فرد از مواد صنعتی و شیمیایی تغذیه نکند. زیرا غذاها و نوشیدنی های صنعتی دندان ها را خراب میکند.
بنابراین اصلاح تغذیه و منع مصرف تمامی غذاهای صنعتی، شرط اساسی برای داشتن دندان های سالم است.