🔰 شناخت نفس یک امر ضروری و لازم برای همگان است، هم برای دنیا و هم برای آخرت، زیرا در روایات آمده است که: مَن عَرِفَ نَفسَهُ فَقَد عَرِفَ رَبَّهُ، یعنی کسی که خودش را بشناسد در حقیقت پروردگار خودش را شناخته .
💠 امام صادق علیه السلام می فرمایند :
🔸 عرفانُ المَرءِ نَفسَهُ أن يَعرِفَها بِأربَعِ طَبائعَ ، و أربَعِ دَعائمَ ، و أربَعَةِ أركانٍ، فطَبائعُهُ : الدَّمُ و المِرَّةُ و الرِّيحُ و البَلغَمُ ، و دَعائمُهُ : العَقلُ ، و مِنَ العَقلِ الفَهمُ و الحِفظُ ، و أركانُهُ : النُّورُ و النّارُ و الرُّوحُ و الماءُ
وَ صُورَتُهُ طِينَتُهُ فَأَبْصَرَ بِالنُّورِ وَ أَكَلَ وَ شَرِبَ بِالنَّارِ وَ جَامَعَ وَ تَحَرَّكَ بِالرُّوحِ وَ وَجَدَ طَعْمَ اَلذَّوْقِ وَ اَلطَّعَامِ بِالْمَاءِ
🔹 فهَذَا تَأْسِيسُ صُورَتِهِ فَإِذَا كَانَ تَأْيِيدُ عَقْلِهِ مِنَ اَلنُّورِ كَانَ عَالِماً حَافِظاً ذَكِيّاً فَطِناً فَهِماً وَ عَرَفَ فِيمَا هُوَ وَ مِنْ أَيْنَ يَأْتِيهِ وَ لِأَيِّ شَيْ ءٍ هُوَ هَاهُنَا وَ إِلَى مَا هُوَ صَائِرٌ
(تحف العقول عن آل الرسول صلی ال، ج 2، ص 354)
🔅 ترجمه:
🔸 خود شناسى انسان به اين است كه خويشتن را به چهار طبع و چهار ستون و چهار ركن بشناسد.
چهار طبعش: خون و مره (صفرا و سودا) و باد و بلغم است؛
و ستون هايش: خرد است كه از خرد فهم و حافظه مايه مى گيرد؛
و اركانش: نور و آتش و روح و آب است
🔹 و چهره حقیقی او گل است و به وسیله نور می بیند و به وسیله آتش می خورد و می آشامد، و به وسیله باد و هوا حرکت می کند، و مزه و طعم و چشیدن به وسیله آب است .
🔸 پس این پایه گذاری صورت و شاکله انسان است و اگر عقل او به وسیله نور پشتیبانی شود در این صورت عالم، حافظ ، حکیم، ادیب و فهمیده خواهد بود.
🔹 و خواهد دانست در چه جایگاهی هست و چرا وقایع اتفاق می افتد و برای چه هدفی آنجاست و به کجا می رود، که آن هم با اخلاص یگانگی و اقرار به طاعت و بندگی است.
🌐 دفتر آیت الله تبریزیان